معرفی انواع فن و نحوه کارکرد آنها
فنها یکی از مهمترین اجزای سیستمهای تهویه مطبوع و سرمایش هستند و در صنایع مختلف برای تهویه، خنککردن و جابجایی هوا استفاده میشوند. در اینجا با انواع مختلف فنها و نحوه کارکرد آنها آشنا میشویم:
1-فنهای محوری
این نوع فنها جریان هوا را به صورت موازی با محور چرخش تیغهها جابجا میکنند. به عبارتی دیگر جریان هوا عمود بر شعاع پروانه جریان دارد.فنهای محوری برای جابجایی حجم زیادی از هوا با فشار کم مناسب هستند. به عنوان مثال برای تهویه و گردش هوا در فضاهایی بدون مقاومت زیاد مثل فن کیس کامپیوتر و تابلو برق، انواع پنکه و … از نوع فن اکسیال هستند.
انواع فنهای محوری:
- فنهای آکسیال استاندارد: معمولاً در کولرهای آبی، تهویه مطبوع و سیستمهای خنککننده استفاده میشوند.
- فنهای توربو: دارای تیغههای بیشتر و فشردهتر هستند و برای جابجایی هوای بیشتر و با فشار بالاتر استفاده میشوند.
- فنهای لولهای : این فنها درون یک لوله قرار دارند و برای جابجایی هوای بیشتر در فشار متوسط استفاده میشوند.
نحوه کارکرد:
تیغههای فن محوری در حین چرخش، هوا را به موازات محور چرخش جابجا میکنند. با چرخش تیغهها، هوای محیط وارد فن میشود و از طرف دیگر خارج میگردد. زاویه و شکل تیغهها تعیینکننده حجم و فشار هوای جابجا شده است.
بخوانید: 5 دلیل که باید از کولر صنعتی استفاده کرد
2-فنهای سانتریفیوژ
این فنها هوا را به صورت عمود بر محور چرخش تیغهها جابجا میکنند و برای تولید فشار بالاتر و جابجایی هوای کمتر نسبت به فنهای محوری مناسب هستند.
فنهای سانتریفیوژ با نام گریز از مرکز هم شناخته میشوند. در این مدل هوا از سمت مرکز به بیرون از آن حرکت میکند. به این شکل هوا افزایش فشار یافته و جریان مییابد. فن سانتریفیوژ بر خلاف نوع محوری دارای فشار هوای بالا و سرعت هوای کم است. کاربرد آن در موقعیتی هست که نیاز به فشار بالای هوا برای عبور از قسمتهای مختلف و یا برای جریانهای هوایی که دارای ذرات سنگین مانند گرد و غبار هستند میباشد. از این مدل در دستگاههای تهویه مطبوع مثل هواساز، فن کویلهای سرمایشی و گرمایشی و دیگر تجهیزات صنعتی بیشتر استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: فن فشار مثبت چیست؟
انواع فنهای سانتریفیوژ:
- فنهای سانتریفیوژ شعاعی: برای جابجایی هوا با فشار بالا در کاربردهای صنعتی.
- فنهای سانتریفیوژ خم به جلو : دارای تیغههایی با انحنا به سمت جلو که هوا را به سرعت بالا جابجا میکنند.
- فنهای سانتریفیوژ خم به عقب : دارای تیغههایی با انحنا به سمت عقب که بازدهی انرژی بیشتری دارند و صدای کمتری تولید میکنند.
نحوه کارکرد:
هوا وارد قسمت مرکزی فن میشود و به وسیله تیغهها به سمت خارج و در جهت عمود بر محور چرخش پرتاب میشود. این فرآیند منجر به افزایش فشار و سرعت جریان هوا میگردد.
انواع تیغه پروانه فن سانتریفیوژ
- شعاعی
- منحنی جلو
- منحنی عقب
اگر انحنای پره ها در جهت گردش باشد نام آن فوروارد ( منحنی جلو ) و اگر در خلاف جهت گردش باشد نام آن بکوارد ( منحنی عقب ) می شود و اگر در جهت شعاع گردش باشند به آن ها رادیال ( شعاعی ) گفته می شود.
شعاعی ( Radial )
تیغه های آن در راستای شعاع گردش بوده ، با فواصل مساوی و بدون انحنا هستند و حجم نسبی بالایی را با فشار متوسط جابجا می کنند. به تیغه های « پارویی » نیز شناخته می شوند. شکل دیگری نیز وجود دارد که انتهای تیغه های شعاعی رو به عقب انحنای کمی دارد و در اصل ترکیب نوع شعاعی و منحنی عقب هستند. کارآمدی آن ها بیشتر بوده و با فشار بالاتری هوا را جابجا می کنند.
همچنین بخوانید: جت فن چیست؟
منحنی جلو ( Forward Curved )
انحنای پره ها در جهت گردش می باشد و برای کارایی بیشتر باید یک محفظه حلزونی داشته باشند تا هوا را بصورت مماسی خارج کنند. مقطع خروجی می تواند مستطیل یا دایره ای باشد. با توجه به شکل ضعیف تیغه ها برای هوای تمیز با دبی و فشار کم مانند کوره ها و هواساز و تهویه مطبوع فضای بسته مناسب تر هستند.
منحنی عقب ( Backward Inclined )
این تیغه در سه حالت تخت ، خمیده و ایرفویل تولید می شود. به شکل کلی این تیغه ها سنگین تر و بزرگ تر از نوع منحنی جلو بوده و راستای انحنای آن ها در خلاف جهت گردش پروانه است. نسبت به انواع دیگر سانتریفیوژ بازده بالاتری داشته و برای جابجایی حجم های بالا در فشار های استاتیک متوسط بکار می آیند. این مدل تیغه ها برای استفاده در سیستم های تهویه مطبوع، کنترل آلودگی هوا، رطوبت گیری ، فیلتراسیون و … مناسب هستند.
3-فنهای متقاطع
این فنها هوا را از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج میکنند و معمولاً در دستگاههای تهویه مطبوع و خنککنندههای کوچک استفاده میشوند.
نحوه کارکرد:
هوا به صورت عمود بر محور فن وارد میشود و پس از عبور از تیغهها به صورت موازی با محور فن خارج میگردد. این فنها جریان هوای یکنواخت و آرامی تولید میکنند.
بیشتر بخوانید: بررسی تفاوت کولر آبی صنعتی و کولر گازی صنعتی
4-فنهای سقفی
این فنها برای جابجایی هوا در اتاقها و محیطهای داخلی استفاده میشوند و علاوه بر خنککردن، در توزیع یکنواخت گرما نیز موثر هستند.
نحوه کارکرد:
فنهای سقفی با چرخش تیغهها هوا را به سمت پایین هدایت میکنند و باعث جابجایی و جریان یافتن هوا در اتاق میشوند. این حرکت هوا احساس خنکی را ایجاد میکند.
5-فنهای بیصدا
این فنها برای محیطهایی که نیاز به کاهش نویز دارند مانند اتاق خواب، دفاتر و کتابخانهها استفاده میشوند.
نحوه کارکرد:
فنهای بیصدا دارای طراحی ویژه تیغهها و موتورهای کمصدا هستند که صدای تولیدی را به حداقل میرسانند. این فنها معمولاً دارای عایقهای صوتی و موتورهای با راندمان بالا و بیصدا هستند.
بخوانید: داکت اسپیلت چیست؟
6-فنهای تهویه
این فنها برای تهویه هوا در ساختمانها، کارخانهها، و دیگر محیطهای داخلی استفاده میشوند.
نحوه کارکرد:
فنهای تهویه هوا را از محیط داخلی به خارج یا بالعکس جابجا میکنند. این فنها میتوانند در دیوارها، سقفها و پنجرهها نصب شوند تا جریان هوای تازه را به داخل بیاورند و هوای آلوده را به خارج منتقل کنند.
نتیجهگیری
فنها با توجه به نوع و کاربردشان نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت هوا، خنکسازی و تهویه محیطهای مختلف دارند. انتخاب مناسب فن بسته به نیازهای خاص محیط و کاربرد مورد نظر میتواند به بهبود بهرهوری انرژی و راحتی محیط کمک کند.
—————————————————————————————————–
شما میتوانید برای راهنمایی بیشتر با مهر تجهیز ایرانیان در ارتباط باشید.
واحد فروش و امور مشتریان:
09372525429
02156545249